روش های اموزشی

مقدمه
هدف از نظارت معلم محور ،رشد معلمان به لحاظ حرفه‌‌‌ای با تاکید بر بهبود کار آنان در کلاس درس است .
از آنجا که تدریس اثر بخش هدف نظارت معلم محور است ،ملاکهایی را برای تدریس اثر بخش ارائه میدهد و ناظران و معلمان میتوانند منظور خود را از تدریس اثر بخش با استفاده از این ملاکها ،مشخص سازند و برای رشد حرفه‌‌‌ای هدفهایی را تدوین کنند .
در این نوشته به نظارت در راهنمایی تدریس معلمان و تاثیر بر یادگیری دانش آموزان پرداخته میشود .
نظارت معلم محور یک فرآیند،یک شیوه و یک سبک مشخص برای نزدیک شدن به معلمان است .برای اینکه ناظر بتواند این جریان عملی را موثر سازد و هدف اصلی نظارت معلم محور را تامین کند باید فکر،احساس و عمل او با یکدیگر هماهنگ باشد .هدف اصلی نظارت معلم محور رشد حرفه‌‌‌ای معلم در پیش یا ضمن خدمت است .
در صورتی که مرحله اول نظارت به طور مناسبی انجام گیرد میتواند برای معلم سودمند باشد ،در حرفه معلمی‌،تنهایی وجود دارد .اغلب معلمان ( کسانی از معلمان که به صورت تیمی‌تدریس نمیکنند ) از دسترسی به همکارانشان که بتوانند مشاهدات خود را با آنان در میان بگذارند محرومند .نظارت میتواند این نیاز مبرم‌ معلمان را مرتفع سازد .
جلسات تبادل نظر برای طرح ریزی باید چنان باشد که فرصتی برای معلمان به وجود آورد که آنان بتوانند در مورد تدریس خود بیاندیشند .اکثر معلمان اضطراب نامعلومی‌درباره موثر بودن تدربسشان احساس میکنند .آنان نمیدانند آیا آموزششان خوب است و یا میتوانند به دانش آموزان دارای مشکل کمک کنند یا موجب بهبود آموزش آنان شوند و یا برای تفاوت‌های فردی در آموزش موفق بوده اند .
جلسه تبادل نظر برای طرح ریزی اغلب به یک تصمیم مشترک معلم و ناظر جهت گردآوری اطلاعات مبتنی بر مشاهده منجر می‌شود .
برای مثال معلمی‌به طور مبهم ملاحظه می‌کند که او باعث کاهش علاقه مندی و ذوق دانش آموزان زرنگ کلاس می‌شود .در جلسه تبادل نظر برای طرح ریزی ،معلم فرضیه‌‌‌ای را برای خود می‌آورد که ممکن او اکثر اوقات خود را صرف دانش آموزان ضعیف کرده و از نیاز دانش آموزان زرنگ غافل مانده است.
معلم و ناظر به توافق می‌رسند که ممکن است تحلیلی از فعالیت‌های کلامی‌یا رفتار کلامی‌معلم بتواند سودمند باشد .این تحلیل مستلزم مشاهده دانش آموزانی که معلم با آنان به تعامل می‌پردازد و مشاهده نحوه پاسخ معلم به نظرات هر یک از آنان است .
ریچارد ولر تعریفی برای نظارت معلم محور پیشنهاد میکند : نظارت معلم محور ممکن است به عنوان نظارتی تعریف شود که بهبود کیفیت آموزشی به وسیله چرخه‌های منظم و متشکل از طرح ریزی برنامه ،مشاهده و سرانجام تحلیل دقیق عملکردهای واقعی تدریس به منظور بهبود آن را مد نظر دارد .
تجربه همکاران حرفه‌‌‌ای ما در تدریس و تجربیات خودمان نشان می‌دهد که اکثر قریب به اتفاق عملکرد موثری دارند و میتوانند با نظارت و راهنمایی آموزشی بهبود یابند .
بلوم برگ و آمیدو ن ،در مشاهدات خود نتیجه میگیرند که ناظرانی که به طور غیر مستقیم رفتار میکنند از نظر معلمان در رتبه بندی سودمندی جلسات تبادل نظر رتبه بالایی دارند .این معلمان جلسات نظارتی تبادل نظر غیر مستقیم را ارزشیابی کردند .از آنجا که یک عنصر اساسی در نظارت معلم محور مبادله پیام غیر مستقیم است به نظر میرسد معلمان نیز دارای نظر خوبی نسبت به الگوی نظارتی غیر مستقیم باشند .
نظارت معلم محور به معلمان در بهبود عملکرد در کلاس کمک‌ میکند .
نورمن بویان و ویلزکاپلند .براساس الگوی نظارت معلم محور دست به ایجاد یه برنامه وسیع آموزشی برای ناظران زدند .آنان به این نتیجه رسیدند که ناظران آموزش دیده می‌توانند به معلمان کمک کنند تا بهبود معناداری را در بسیاری از رفتارهای تدریسی خود پدید آورند .
در مطالعه‌‌‌ای که قبلا ذکر شد بلوم برگ و آمیدن توانستند ادراکات معلم از رفتار مستقیم و غیر مستقیم ناظران در جلسات تبادل نظر را به ادراکات معلم از نتایج یادگیری مربوط سازند .این محققان به کشف جالبی دست یافتند : معلمان احساس می‌کنند که به عنوان معلم و به عنوان یک فرد می‌توانند از جلسات تبادل نظر ( کنفرانسها ) در نظارت مستقیم و غیر مستقیم ،مطالب بسیاری بیاموزند .
نتیجه گیری
احتمالا بهترین راه حل ،آموزش معلمان برای مشاهده یکدیگر و تامین باز خورد به منظور برنامه پیشرفت روش‌های آموزشی معلمان است .
برای اجرای وظایف مربوط به این نقش‌های جدید ،به آموزش و تمرین نیاز دارند .
منبع
کتاب نظارت و راهنمای تعلیماتی
کاربرد فنون کلینیکی در نظارت ،راهنمایی ،کارورزی و آموزشهای پیش و ضمن خدمت معلم
نوشته کیت ا.اچسون
مردیت دامین گال
۱۹۹۷( ترجمه ) چاپ اول زمستان ۱۳۷۸ انتشارات کمال تربیت
ترجمه :
دکتر محمد رضا بهرنگی ( برنجی )
۹۹.۸.۹